Kuitenbijter Danny Ghosen dook vorige maand namens de VPRO onverwacht op bij het sportcentrum van de KNVB in Zeist. Oranje kwam daar samen voor een wedstrijd tegen België. Ghosen wilde de bondscoach en de spelers van het Nederlands elftal vragen wat ze vinden van de schending van mensenrechten in Qatar.

Deze week gaf hij op Twitter de eerste beelden prijs van zijn journalistieke missie, ter aankondiging van een vierdelige documentairereeks, In de schaduw van het WK. Volgens de aankondiging reisde Ghosen verder dan Zeist. In Nepal zocht hij families op van overleden stadionbouwers.

Bij de KNVB werd Ghosen ondanks enkele fraaie schijnbewegingen tegengehouden door een stoïcijnse, reusachtige beveiliger. Hij kon niet meer doen dan vragen schreeuwen naar de spelers die bij het sportcentrum arriveerden. Of Davy Klaassen, Wout Weghorst, Steven Berghuis en Memphis Depay even konden zeggen wat ze vonden van de ‘mensen die daar dood zijn gegaan’.

Niemand reageerde. Dat begreep ik wel. Onder het filmpje was een vrolijke wals van de Russische componist Dmitri Sjostakovitsj gezet, de Tweede Jazzsuite, hier groot gemaakt door André Rieu, en aan het einde kwam Virgil van Dijk relaxed langsfietsen.

‘Danny’, schreeuwde de aanvoerder van het Nederlands elftal alsof hij een oude vriend zag. ‘Van Dijk, kom op man’, reageerde de kordate luis in de pels, lachend. Was de mensenrechtenkwestie toch maar mooi aangekaart bij het Nederlands elftal en er was nog gelachen ook.

Ghosen doet als tv-maker goed werk, maar in Zeist was hij op het verkeerde adres. Dit station is gepasseerd. In bijvoorbeeld de Amsterdamse Bijlmer is voor hem pas echt iets te halen, bij het hoofdkantoor van ING. De bank is de hoofdsponsor van de KNVB.

In april liet ING weten dat het bedrijf, net zoals andere sponsors van de KNVB, vanwege de ‘mensenrechtensituatie’ afziet van een bezoek aan het WK. Geen snoepreisjes voor de afdeling crediteuren deze keer. Dat klonk nobel, maar ondertussen is ING nauw betrokken bij de financiering van het WK, als grote geldverstrekker van de Qatar National Bank (QNB), een belangrijke sponsor van het toernooi.

Het werd eind vorig jaar al uitgezocht door de Volkskrant, samen met onderzoeksbureau Profundo. Bij bouwprojecten in Qatar bleken 38 Nederlandse bedrijven betrokken te zijn. Minstens 19 pensioenfondsen beleggen in staatsobligaties van het land. Benieuwd wat ze in die kringen vinden van de mensen die op bouwplaatsen in Qatar dood zijn gegaan.

De roep om niet naar Qatar te gaan, komt tien jaar te laat. We zijn er allang. Qatar is onze vriend en in nood, een energiecrisis, worden de banden aangehaald. Tegen de wens van de Tweede Kamer zal een afvaardiging van de regering het WK bezoeken, en mogelijk zelfs de koning; niet voor de leut, maar omdat onze vriend iets heeft waar wij dringend behoefte aan hebben.

‘Qatar Energy’ is nota bene een van de hoofdsponsors van het WK. Dus wat doe je dan, als lid van de beweging die erop aandringt om op tv niet naar de wedstrijden te gaan kijken, als straks de temperatuur zakt en het huis alleen kan worden verwarmd met gas uit Qatar? Boycotten en in de kou gaan zitten? Ingewikkeld.

Intussen neemt de weerstand tegen het WK toe. Slechts 14 procent van de Nederlanders heeft er zin in, volgens EenVandaag. Raadpleging van het omvangrijke opiniepanel van het tv-programma wees verder uit dat een kleine meerderheid zelfs nu nog voorstander is van een boycot. Tweederde is tegen een bezoek van de regering aan Qatar.

Nog vier weken. De stemming is volledig verpest, daar kunnen zelfs Louis van Gaal en zijn voorlopige WK-selectie niet tegenop. De schaduw van dit WK is kolossaal groot en iedereen ziet het. Dat heeft de verzetsbeweging, aangespoord door journalisten, toch maar mooi voor elkaar gekregen.